Foeke Sjoerds Skoalle - de historie

©:

In juli 1865 werd een vereniging in ons dorp opgericht om te komen tot een christelijke school. Deze christelijke school werd op 3 maart 1868 geopend. De feestelijke opening vond plaats in een schuur, omdat het schoolgebouw zelf nog niet klaar was. 
Omdat ook kinderen uit de ons omringende dorpen, waar nog geen christelijke school opgericht was, naar de school in Easternijtsjerk gingen, liep het aantal leerlingen op tot tweehonderd. In 1890 kreeg de Doleantie zijn beslag en vele hervormde ouders stuurden hun kinderen niet meer naar de christelijke school, daar vrijwel het gehele bestuur der school met de Doleantie was overgegaan. Pas in 1910 stapten beide kerkelijke richtingen op schoolgebied weer bij elkaar. 
Intussen was de éénklassige school aan de Langgrousterwei te klein geworden. Het werd afgebroken, men gaf in de tussentijd les in het gereformeerde kerkgebouw, en in 1902 werd het nieuwe schoolgebouw geopend. 
Was het oude gebouw van 1868 éénklassig, het gebouw van 1902 was drieklassig. In 1950 werd een nieuw schoolgebouw betrokken, welke school voor het eerst de naam "Foeke Sjoerds Skoalle" droeg. Deze naam is een eerbetoon aan de schoenmaker/schoolmeester/geschiedenisschrijver Foeke Sjoerds die van 1742-1770 schoolmeester én historieschrijver van ons dorp was. 
Het schoolgebouw van 1950, aanvankelijk vierklassig, werd in 1953 uitgebreid met nog een lokaal. Helaas werd dat lokaal maar één jaar door een klas gebruikt. Door de destijds op handen zijnde emigratiegolf slonk het leerlingenaantal dusdanig dat de vijfde leerkracht kwam te vervallen. Het ‘Lege Lokaal’ werd daarna gebruikt voor de handwerkles voor de meisjes, handenarbeid, bibliotheek enz. 
In 1980 zijn de verenigingen van de Kleuter School en de Lagere School opgegaan in één nieuwe vereniging, namelijk: Vereniging tot Bevordering van Christelijk Nationaal Basisonderwijs te Oosternijkerk. 
Op 1 augustus 1985 vond overal in het land en dus ook in Easternijtsjerk de integratie plaats van kleuteronderwijs en lager onderwijs. De ‘nieuwe’ school voor 4 tot 12 jarigen heet dan: Foeke Sjoerds Skoalle voor Christelijk Nationaal Basisonderwijs. In ditzelfde jaar 1985 hoopte het schoolbestuur toestemming te verkrijgen voor het bouwen van een nieuw schoolgebouw omdat het gebouw in 1950 semi-permanent was, hetgeen betekende dat het gebouw na 25 jaar vervangen moest worden. De school werd echter niet afgebroken, maar er vond wel een ingrijpende verbouwing en uitbreiding plaats. Zo werd de school aangepast aan de eisen die destijds in het onderwijs golden. 
Met deze verbouw werd in het najaar van 1985 begonnen. Tijdens deze periode kon het schoolgebouw niet worden gebruikt. De vier (combinatie)klassen vonden een plaats in het oude kleuter-schoolgebouw, het lokaal van de Hervormde Gemeente en in dorpshuis "De Terp". In juni 1986 is de verbouw voltooid, terwijl de vernieuwde school in augustus feestelijk geopend wordt. De naam "Blier Begjin" verdwijnt en kleuters en lagere school-kinderen komen voorgoed onder één dak. 
Op 1 januari 1996 zijn in het kader van de bestuurlijke schaalvergroting 13 besturen en 17 scholen in de gemeente Dongeradeel opgegaan in één nieuwe vereniging. Ook de school in Easternijtsjerk trad toe tot deze vereniging.
Mei 2002 ondergaat de school opnieuw een ingrijpende verbouwing, waarbij het specifieke uiterlijk prachtig bewaard blijft, eigenlijk hersteld wordt. Een uitbreiding waarbij de school in oppervlakte bijna twee keer zo groot wordt. Naast het, zo lang gewenste 5e leslokaal, krijgen de peuters van peuterspeelzaal ‘De Bernejister’, die jaren in Hervormd Lokaal en dorpshuis ‘De Terp’ verbleven, een plek in dit gebouw. Op 9 mei 2003 hebben de kinderen van de school en van peuterspeelzaal ‘De Bernejister’ de vernieuwde Foeke Sjoerds Skoalle feestelijk geopend. Als eerste school in de gemeente iwerd de school een onderwijsvoorziening voor kinderen van 2½ t/m 12 jaar.
Door de sluiting van de school in Nes kreeg de school in 2006 een extra aantal leerlingen en door de aanhoudende groei van eigen leerlingen kon in de loop van 2006 een extra lokaal worden aangebouwd. Later in gebruik als 6e leslokaal maar bedoelt als tweede lokaal voor de groepen 1 en 2. Het werd in januari 2007 in gebruik genomen. 
Nadat ook de school in Nijewier moest sluiten (de meeste kinderen uit Nijewier gingen naar Easternijtsjerk), werd het leerlingenaantal dusdanig dat er hoognodig een volledig nieuwe school gebouwd moest worden. 
In 2022 werd het aloude gebouw van de Foeke Sjoerds Skoalle gesloopt, 72 jaar had het dienst gedaan. Tijdens de bouw van de nieuwe school, de Wrâldwizer genaamd, vonden de kinderen een plekje in Dorpshuis De Terp, in containergebouwen en in het schoolgebouw van Nijewier. 

© Tekst: Erthee